یونیت و صندلی دندانپزشکی

همانطور که می‌دانید، اصلی‌ترین و اساسی‌ترین تجهیز یک دندانپزشک، یونیت و صندلی دندانپزشکی ( dental unit chair) می باشد که همواره آن را قلب یک مطب خطاب می‌کنند. یونیت و صندلی دندانپزشکی، تجهیزی با ورودی برق، آب و هوا و خروجی فاضلاب است که دندانپزشک به کمک آن معاینه و پروسه‌های درمانی را انجام می‌دهد، پس شناخت دقیق و انتخاب مناسب یونیت یکی از چالش برانگیزترین و ابتدایی ترین پروسه‌های تجهیز مطب و کلینیک دندانپزشکی است. اگر می‌خواهید با انواع یونیت، اجزا و مکانیسم عملکرد هر یک آشنا شوید، ادامه مطلب را از دست ندهید.

فهرست مطالب:

اجزای یونیت و صندلی دندانپزشکی

چراغ یونیت دندانپزشکی

نکات مهم در خرید یونیت دندانپزشکی

• انواع یونیت و صندلی دندانپزشکی

با توجه به نحوه قرارگیری شلنگ‌های اینسترومنت بر روی صفحه تابلت، به طور کلی یونیت و صندلی دندانپزشکی به دو دسته یونیت‌ دندانپزشکی شلنگ از بالا و یونیت‌ دندانپزشکی شلنگ از پایین طبقه‌بندی می‌شوند که انتخاب هر کدام از این یونیت و صندلی دندانپزشکی به تجربه و تخصص دندانپزشک وابسته می باشد.

به عنوان مثال دندانپزشکانی که تخصص ترمیم و زیبایی دارند و از ابزارهای بیشتری استفاده می‌کنند، به دلیل بزرگتر بودن سینی ابزار یونیت‌ و صندلی دندانپزشکی شلنگ از پایین، این یونیت‌ها انتخاب مناسب‌تری هستند در حالی که، یونیت‌های شلنگ از بالا به سبب داشتن فنر در محل قرارگیری شلنگها، بر روی تابلت، افتادن شلنگ‌های اینسترومنت‌ها در حین کار به حداقل می‌رسد به همین علت معمولا یونیت‌ و صندلی دندانپزشکی شلنگ از بالا گران‌تر و محبوبیت بیشتری دارند.

انواع دیگری از یونیت‌ها، هم چون مینی‌یونیت و میکرویونیت‌ها هستند که بیشتر کاربرد لابراتوری دارند که برای آشنایی بیشتر با این یونیت‌ها بخش مینی‌یونیت و میکرویونیت را از دست ندهید.

• اجزای یونیت و صندلی دندانپزشکی

بسته به نوع و کیفیت یونیت‌ و صندلی دندانپزشکی، هریونیت دارای آپشن‌ها و اجزای منحصر به فردی است اما به طور کلی یک سری از اجزا در تمامی یونیت‌ها مشترک هستند که بسته به نوع و کیفیت هر یک، ارزش مالی هر یونیت و صندلی دندانپزشکی مشخص می‌شود. آن اجزای مشترک عبارتند از:

۱) صندلی یونیت دندانپزشکی:

صندلی یونیت (dental chair) یکی از مهم‌ترین اجزای یونیت است که ارگونومی و راحتی آن، برای دنداپزشک و بیمار، در کیفیت درمان موثر است. صندلی یونیت، شامل شاسی، تشک، زیرسری، پشتی و زیردستی است که بوسیله سیستم الکتریکی و پنوماتیکی کنترل می‌شوند. پارامترهایی که در انتخاب صندلی یونیت باید به آن توجه کرد، عبارتند از:

• موتور صندلی:

برای تغییر حالات صندلی، موتورهایی در قسمت پشتی و کفی صندلی یونیت دندانپزشکی تعبیه شده‌اند که بسته به برند یونیت، حالات (position) صندلی را می‌توان از طریق پدال یا پنل الکترونیکی تابلت کنترل کرد. موتورهای یونیت دندانپزشکی، یا به صورت AC و یا DC هستند که امروزه ساخت یونیت‌ها به سمت موتور‌های DC ۲۴ ولت، به سبب تولید صدای کم و قدرت بالا در جابجایی افراد سنگین وزن، می‌رود.

• ارگونومی صندلی:

یکی از تفاوت‌های اصلی بین یونیت‌های مختلف ظاهر و ارگونومی صندلی یونیت است. برخی از یونیت‌های دندانپزشکی دارای پشتی پهنی هستند که استفاده از این قبیل یونیت‌ها، برای دندانپزشکانی که بیشتر با اطفال سر و کار دارند، به علت عدم راحتی دندانپزشک در پروسه‌های درمانی طولانی مدت، پیشنهاد نمی‌شود.

برخی دیگر از یونیت‌ها دارای زیرسری قابل تنظیم برای بزرگسالان، اطفال و معلولین است که قابلیت استفاده یونیت برای افراد مختلف را بالا می‌برد. نکته مهم دیگری که برای انتخاب صندلی یونیت حتما باید در نظر گرفت این است که صندلی یونیت در حین کار هیچ لرزش و تکانی نداشته باشد و تحمل افراد سنگین وزن را در طولانی مدت داشته باشد.

• نحوه اتصال یونیت:

یونیت‌ها یا به صورت متصل به زمین و یا متصل به بدنه هستند که امروزه اغلب، یونیت‌های متصل به بدنه، به سبب امکان جا به جایی و ظاهری شکیل‌تر، یونیت‌های مقبول‌تر و پرطرفدارتری هستند.

• حافظه صندلی:

یکی دیگر از optionهایی که می‌توان در صندلی یونیت‌های دندانپزشکی مختلف به آن اشاره کرد، حافظه صندلی است که بسته به نیاز دندانپزشک و افزایش سرعت و راحتی می‌توان از قبل، پوزیشن‌های مختلف صندلی را در حافظه ذخیره کرد.

دو حالتی که به صورت پیش‌فرض برای اکثر یونیت‌ها تعریف می‌شود، حالت zero position (صندلی در پایین‌ترین ارتفاع و پشتی صندلی در زاویه ۹۰ درجه) و over position (صندلی در بالاترین ارتفاع و پشتی صندلی ۱۸۰ درجه) است.

یونیت‌هایی که تعداد حافظه‌ی بیشتری دارند، برای کلینیک‌ها و بیمارستان‌هایی که دندانپزشکان بیشتری با آن‌ها سرو کار دارند، پیشنهاد می‌شود.

۲) چراغ یونیت دندانپزشکی:

همانطور که می‌دانید، دهان حفره تاریکی است، پس داشتن چراغ مناسب، یکی دیگر از پارامترهای مهم در انتخاب یونیت و صندلی دندانپزشکی است. به طور کلی چراغ یونیت دندانپزشکی به دو دسته هالوژنی و LED تقسیم‌بندی می‌شود. امروزه چراغ‌های LED به سبب عمر بالا و شدت نور بالاتر، جایگزین چراغ‌های هالوژنی شده‌اند که امروزه چراغ‌های هالوژنی را می‌توان در یونیت‌های قدیمی و کلاس پایین مشاهده کرد.

از پارامترهای دیگری که برای چراغ یونیت باید به آن توجه کرد عدم ایجاد سایه و تولید نور سفید است تا چشم دندانپزشک در طولانی مدت، دچار خستگی نشود. هم‌چنین به منظور رعایت نکات بهداشتی و راحتی کار دندانپزشکان برخی از چراغ‌ یونیت دندانپزشکی، دارای سنسوری هستند که با تکان دادن دست در مقابل چراغ، می‌توان شدت نور چراغ را کنترل کرد.

برای دندانپزشکانی که کار ترمیمی انجام می دهند باید این نکته را در نظر گرفت که چراغ یونیت و صندلی دندانپزشکی حتما دارای فیلتر نور زرد باشد تا در هنگام cure کردن کامپوزیت، کامپوزیت سفت نشود.

۳) پدال یونیت دندانپزشکی:

کنترل آب و هوای اینتسترومنت‌ها، صندلی و … توسط پدال یا foot control یونیت و صندلی دندانپزشکی انجام می‌شود. در یونیت، پدال‌ یا به صورت تک‌زبانه (کنترل آب و هوا اینتسترومنت‌ها از طریق یک زبانه) و یا دو زبانه (کنترل آب و هوا از طریق دو زبانه بصورت مجزا) می باشد که بسته به یونیت و صندلی دندانپزشکی این پدالها به صورت ساده (فقط کنترل آب و هوای یونیت) و یا مولتی‌فانکشن (کنترل آب و هوا اینسترومنت‌ها، کنترل صندلی، چراغ و کاسه کراشوار و…) هستند.

یکی از مشکلات اساسی پدال‌ها، قطع سیم متصل به آن است که امروزه، برای جلوگیری از این امر، پدال‌‌های بی‌سیم یا wireless جایگزین این پدال‌ها می‌شوند.

۴) تابلت یونیت دندانپزشکی:

تابلت، یکی دیگر از اجزای ضروری یونیت می باشد. همانطور که در قسمت انواع یونیت به آن اشاره شد؛ تابلت، محل قرارگیری شلنگ‌های اینسترومنت است که  بسته به نوع تخصص دندانپزشک و تجربه کاری، تابلت مورد نظر خود را انتخاب می‌کنند. هم‌چنین تمامی قسمت‌های یونیت را می‌توان از طریق تابلت پزشک و تابلت دستیار کنترل کرد.

سیستم شلنگ‌ها بر روی صفحه تابلت یا به صورت سه شلنگ، یا چهار شلنگ و … طراحی می‌شوند. هم‌چنین این شلنگ‌ها بسته به نوع یونیت به صورت دو سوراخه (یک ورودی آب و یک ورودی هوا) و یا چهار سوراخه (دو ورودی آب و دو ورودی هوا) هستند.

۵) کاسه کراشوار یونیت دندانپزشکی:

کاسه کراشوار (Spittoon) یکی دیگر از اجزای همیشگی یونیت‌ است که به همراه لیوان پرکن (دوش آب)، محل شستشو دهان بیمار می باشد. جنس کاسه کراشوار در یونیت‌های مختلف متفاوت است؛ یا شیشه‌ای یا سنگی یا سرامیکی یا … هستند که قابل اتوکلاو بودن کاسه کراشوار یکی از آپشن‌هایی است که در هنگام خرید یونیت دندانپزشکی، باید به آن توجه کرد.

۶) ساکشن داخل یونیتی یونیت دندانپزشکی:

ساکشن داخل یونیتی یا Aspirator، همان لوله باریک است که با ایجاد خلاء توانایی مکش بزاق و مواد داخل دهان را دارد که ساکشن‌های داخل یونیتی یا به صورت هوایی و یا آبی (جراحی) هستند که ساکشن‌های آبی در مقایسه با ساکشن‌های هوایی قدر مکش بالاتری دارند.

۷) تابوره یونیت دندانپزشکی:

تابوره یا صندلی دندانپزشک جزء آپشن‌هایی است که اغلب به همراه یونیت فروخته می‌شود و وسیله‌ای است که ارگونومی و راحتی آن برای سلامتی دندانپزشک بسیار حائز اهمیت است. برای آشنایی بیشتر، به بخش تابوره مراجعه کنید.

همچنین بخوانید | تجهیزات کلینیک دنداپزشکی

نکات مهم در خرید یونیت دندانپزشکی

همانطور که قبلا به آن اشاره شد، یونیت و صندلی دندانپزشکی به عنوان تجهیزی است که دندانپزشک بصورت مداوم با آن سروکار دارد، پس انتخاب مناسب آن در کیفیت کار دندانپزشک موثر است؛ پس باید در هنگام خرید به نکات زیر توجه کنید:

۱)یونیت و صندلی دندانپزشکی تجهیزی است که به سبب کار طولانی مدت با آب و برق، استهلاک زیادی دارد و هر یک ساعت خرابی یونیت دندانپزشکی برای مطب‌ها و کلینیک‌هایی که مراجعه کننده بالایی دارد، خسارت‌های مالی ایجاد می‌کند. پس در هنگام خرید به گارانتی و خدمات پس از فروش یونیت دندانپزشکی حتما حتما توجه کنید.

این نکته را در نظر بگیرید که برخی از یونیت‌های دندانپزشکی وارداتی هم‌چون یونیت دندانپزشکی آلمانی و یونیت دندانپزشکی امریکایی در صورت خرابی، به علت کمبود قطعات یدکی، امکان تعمیر آن، طولانی مدت و یا غیرممکن است.

درست است که یونیت دندانپزشکی ایرانی و یونیت دندانپزشکی چینی در مقایسه با یونیت‌های اروپایی کیفیت پایین‌تری دارند، اما به سبب ارزان‌تر بودن و داشتن خدمات پس از فروش، می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند به عنوان مثال یکی از بهترین برند یونیت‌ دندانپزشکی ایرانی، یونیت دندانپزشکی دنتوس است که برای بررسی آپشن‌ها می‌توانید به بخش یونیت دندانپزشکی دنتوس مراجعه کنید.

۲) اگر می‌خواهید یونیت دندانپزشکی ارزان خریداری کنید، یکی از گزینه‌ها خرید یونیت دندانپزشکی دست دوم است که هنگام خرید از سالم بودن موتورها و سیستم‌های ورودی و خروجی، اطمینان حاصل کنید.

۳) برخی از یونیت‌ها برای تخصص‌های خاص طراحی شده‌اند. به عنوان مثال یونیت دندانپزشکی اطفال، در مقایسه با یونیت‌های ارتودنسی و عمومی تفاوت‌هایی در آپشن‌ها و ارگونومی صندلی دارند که در هنگام خرید حتما به این نکته توجه کنید.

۴) نکته دیگر اینکه، در هنگام خرید یونیت، به چپ دست یا راست دست بودن دندانپزشک حتما توجه شود زیرا ارگونومی و طراحی متفاوتی دارند.